Φυσικό αέριο / Έληξε το τελεσίγραφο - Πληρωμή στον Πούτιν ή στον Μπάιντεν το δίλημμα για την ΕΕ

Ο πιο εξαρτημένος πελάτης της Ρωσίας κινδυνεύει να εξευτελιστεί πολιτικά ή να δεχθεί οικονομική εισβολή από τις ΗΠΑ - Το ρούβλι επέστρεψε σε τιμές προ κυρώσεων


Ηώρα της αλήθειας για την επαπειλούμενη ενεργειακή κρίση στην Ευρώπη έφτασε, καθώς την Παρασκευή εξέπνευσε το τελεσίγραφο που είχε θέσει η Ρωσία για το φυσικό αέριο που εξάγει. Μετά την επιβολή των κυρώσεων της Δύσης κατά της ρωσικής οικονομίας, η Ρωσία απάντησε με την απαίτηση να πληρώνεται στο εθνικό της νόμισμα για το φυσικό αέριο που αγοράζουν «μη φιλικές χώρες». Η Ευρώπη παίρνει από την Ρωσία 40% του φυσικού αερίου που καταναλώνουν οι βιομηχανίες και τα νοικοκυριά της.


Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν προειδοποίησε ότι από σήμερα μπορεί να «παγώσουν» οι συμφωνίες προμήθειας αν δεν ικανοποιηθεί η απαίτηση της Μόσχας. Το διάταγμα που υπέγραψε κάνει σαφές ότι οι αγοραστές πρέπει να ανοίξουν λογαριασμούς σε ρούβλια σε ρωσικές τράπεζες, πρακτικά αναιρώντας τις κυρώσεις. «Κανείς δεν μας πουλάει τίποτε δωρεάν, δεν πρόκειται να κάνουμε φιλανθρωπίες ούτε εμείς -αυτό σημαίνει ότι οι υπάρχουσες συμφωνίες θα σταματήσουν», όπως δήλωσε. Η Δύση βλέπει την προσπάθειά της να χτυπήσει το ρωσικό νόμισμα να αποτυγχάνει, καθώς μετά από 5 εβδομάδες πολέμου και αφού αρχικά έχασε σχεδόν 40%, σήμερα έχει επιστρέψει στις ισοτιμίες που βρισκόταν στις 23 Φεβρουαρίου, λίγο πριν ξεκίνησε η εισβολή.

Το Κρεμλίνο παράλληλα προειδοποιεί για περαιτέρω κλιμάκωση της δικής του αντίδρασης στις κυρώσεις με επέκταση της ίδιας απάιτησης και σε άλλα εξαγώγιμα προϊόντα, όπως τα μέταλλα και ο άνθρακας, αλλά κυρίως τα λιπάσματα και τα σιτηρά, που αποτελούν καθοριστικό ποσοστό της παγκόσμιας παραγωγής και εξασφαλίζουν την ικανή παροχή τροφίμων παγκοσμίως. Όπως είπε ο Νικολάι Κόμπρινετς του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών στο πρακτορείο RIA, «οι ενέργειες της ΕΕ δεν θα μείνουν χωρίς απάντηση ... οι ανεύθυνες κυρώσεις από τις Βρυξέλλες ήδη επηρεάζουν αρνητικά την καθημερινή ζωή των απλών πολιτών της Ευρώπης».

Η αντίδραση από τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις σε επίπεδο δηλώσεων ήταν απορριπτική, με αναφορές σε «εκβιασμό» και απόρριψη του τελεσιγράφου. Τυπικά, όσο τα συμβόλαια αυτά παραμένουν σε ισχύ πρέπει να τηρηθούν με τους όρους που προβλέπουν και μία μονομερής τροποποίηση δυνητικά θα οδηγούσε σε κάποια τελική «καταδίκη» της Ρωσίας σε κάποιο διαιτητικό δικαστήριο στο απώτερο μέλλον. Ωστόσο, η ΕΕ κινδυνεύει να υποστεί ενεργειακό black out σήμερα. Στη Γερμανία, την πλέον εξαρτημένη από το ρωσικό αέριο μεγάλη ευρωπαϊκή οικονομία, έχει ήδη τεθεί σε ισχύ σχέδιο έκτακτης ανάγκης. Προκειμένου να περιορίσει το πολιτικό κόστος η κυβέρνηση συνασπισμού υπό τον καγκελάριο Όλαφ Σολτς ανακοίνωσε ότι θα δοθεί προτεραιότητα στις ανάγκες των νοικοκυριών. Η αντίδραση τόσο των βιομηχάνων όσο και των συνδικάτων ήταν άμεση, με προειδοποιήσεις για εκτίναξη της ανεργίας λόγω του κλεισίματος μεγάλων βιομηχανικών μονάδων.

Οι ΗΠΑ και η Βρετανία, κύριοι εκφραστές της πλέον σκληρής γραμμής κατά της Μόσχας, έχουν πρακτικά ελάχιστη εξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο. Ταυτόχρονα, οι προτάσεις Μπάιντεν για παροχή υγροποιημένου φυσικού αερίου στην ΕΕ από τις ΗΠΑ χαρακτηρίζονται από τους αναλυτές μη εφαρμόσιμες, σε επίπεδο ποσοτήτων, υποδομών, αλλά και των πράσινων πολιτικών που προωθεί η Ευρώπη. Πολλοί βλέπουν προσπάθεια των ΗΠΑ να αποκομίσουν οικονομικά ωφέλη από την κρίση, με την ΕΕ να πληρώνει πολύ ακριβά για λίγο αέριο και να δέχεται εισβολή αμερικανικών συμφερόντων στον κλάδο των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.


Η πίεση στην διεθνή οικονομία είναι διπλή, καθώς αντίστοιχη κρίση έχει προκληθεί και στην αγορά πετρελαίου. Οι τιμές του brent που στις αρχές Δεκεμβρίου ήταν κάτω από τα 70 δολάρια/βαρέλι, στις αρχές Μαρτίου φλέρταραν με τα 130 δολάρια. Οι ΗΠΑ έχουν επιδοθεί σε αγώνα να πείσουν τις μεγάλες πετρελαιοπαραγωγούς χώρες να αυξήσουν την παραγωγή τους, ώστε να υποχωρήσουν οι τιμές, φτάνοντας μέχρι και την «κακή» Βενεζουέλα του Μαδούρο. Συνάντησαν ωστόσο την αξιοσημείωτη απροθυμία πολλών χωρών που ποντάρουν σε τόνωση των προϋπολογισμών τους, όπως της παραδοσιακής συμμάχου τους Σαουδικής Αραβίας. Τις τελευταίες ημέρες οι τιμές έχουν υποχωρήσει κοντά στα 100 δολάρια, μετά και την διάθεση μεγάλης ποσότητας των αποθεματικών των ΗΠΑ στις αγορές. Σήμερα συνεδριάζει εκτάκτως η Διεθνής Επιτροπή Ενέργειας προκειμένου να συζητήσει αντίστοιχη κίνηση σε κεντρικό επίπεδο.

Πηγή