Επίδειξη αυταρχικότητας: Με διάταγμα ο Ερντογάν "άρπαξε" τα Πριγκηπονήσια από τον έλεγχο του Ιμάμογλου

 

Με προεδρικό διάταγμα που δημοσιεύθηκε αργά την Πέμπτη, τα Πριγκηπονήσια που ελέγχονται από την αντιπολίτευση της Τουρκίας χαρακτηρίστηκαν ως "περιοχή υπό περιβαλλοντική προστασία", ενώ παράλληλα μεταβιβάστηκε η διαχείριση των δικαιωμάτων των εκεί ζωνών στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Αστικοποίησης της Άγκυρας.

Παρουσιαζόμενη ως περιβαλλοντική πολιτική για τον μετριασμό της περαιτέρω οικολογικής υποβάθμισης στη Θάλασσα του Μαρμαρά, όπου τα νησιά βρίσκονται, ακριβώς νότια της Κωνσταντινούπολης, η κίνηση προκάλεσε ανησυχίες για αντιδημοκρατικότητα από το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) της Τουρκίας, το οποίο έχει κατηγορηθεί για ανάμειξη σε πολλούς δήμους που διοικούνται από την αντιπολίτευση τα τελευταία χρόνια.

Από τότε που έχασε τον έλεγχο της κυβέρνησης της πόλης της Κωνσταντινούπολης από το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP) της αξιωματικής αντιπολίτευσης της Τουρκίας στις τοπικές εκλογές του 2019, οι υποστηρικτές της δημοκρατίας λένε ότι το AKP του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει περιορίσει τη δικαιοδοσία του δήμου, αρπάζοντας τις κυβερνητικές εξουσίες σε ορισμένες περιοχές ενώ εκτρέπει τα έσοδα από τον τουρισμό που δημιουργούνται σε άλλες και εμποδίζει επίσης δημοτικά έργα, όπως ειδικά περίπτερα ψωμιού σε έκπτωση, σε ορισμένες περιοχές.

"Αυτό είναι κάτι που η κυβέρνηση κάνει αρκετά συστηματικά από το 2019", δήλωσε στο Al-Monitor ο Μπερκ Έσεν, επίκουρος καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο Sabanci. Ειδικά στην Κωνσταντινούπολη, ο Έσεν είπε ότι η Άγκυρα "πιέζει σκληρά" για να περιορίσει τη δικαιοδοσία της δημοτικής αρχής, όχι μόνο για πολιτικά κίνητρα ενόψει των γενικών εκλογών που αναμένονται τον Ιούνιο του 2023, αλλά και για να εξαλείψει την αντίθεση στα μεγάλα κατασκευαστικά έργα που παραμένουν ζωτικής σημασίας για το AKP ως οδός δημιουργίας εσόδων και ενίσχυσης της οικονομικής δραστηριότητας της Τουρκίας.

Σε μια περίπτωση το 2020, το Υπουργείο Τουρισμού και Πολιτισμού ανέλαβε τη διαχείριση του εμβληματικού Πύργου του Γαλατά της Κωνσταντινούπολης , ανακατευθύνοντας τα έσοδα από τον τουρισμό στην Άγκυρα, ενώ ανέθεσε ένα έργο ανακαίνισης σε μια κατασκευαστική εταιρεία φιλική προς το AKP.

"Έγινε επίσης, νομίζω, για να περιοριστεί η ταμειακή ροή προς τον δήμο", είπε ο Έσεν. "Εννοώ τον Πύργο του Γαλατά, κάποιες άλλες περιοχές που έχουν καταλάβει, παράγουν χρήματα. Έτσι με αυτό τον τρόπο περιορίζουν την οικονομική δυνατότητα της δημοτικής αρχής να αναλάβει τα δικά της έργα".

Σε περιοχές όπου τα μέλη του φιλοκουρδικού Λαϊκού Δημοκρατικού Κόμματος (HDP) κέρδισαν τις δημοτικές εκλογές του 2019 , το AKP έχει επίσης αντικαταστήσει δεκάδες εκλεγμένους αξιωματούχους με διορισμένους από την κυβέρνηση διαχειριστές τα τελευταία χρόνια, συλλαμβάνοντας ή θέτοντας υπό κράτηση χιλιάδες μέλη του HDP με κατηγορίες που σχετίζονται με την τρομοκρατία.

Όσο αφορά τα Πριγκηπονήσια, των οποίων οι κάτοικοι τείνουν να ψηφίζουν υπέρ του CHP, η Ογιά Οζαρσλάν, μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Διεθνούς Διαφάνειας και ιδρυτής του τμήματος της οργάνωσης στην Τουρκία, είπε ότι το διάταγμα της περασμένης εβδομάδας ήταν μια ακόμη "παραβίαση των δικαιωμάτων των τοπικών αρχών", τα οποία διαλύθηκαν "ένα προς ένα και πολύ επιλεκτικά".

"Είναι σαφές ότι η κεντρική κυβέρνηση του AKP ανησυχεί για την απώλεια της εξουσίας μετά τις τοπικές εκλογές του 2019 και προσπαθεί να καταλάβει την εξουσία μέσω αυτών των διαταγμάτων, αλλά είναι σίγουρα ένας αντιδημοκρατικός τρόπος", είπε η Οζαρσλάν στο Al-Monitor.

Πρόσθεσε ότι η συνεχιζόμενη πρακτική της Άγκυρας συγκεντρώνει την εξουσία υπό την κεντρική κυβέρνηση και πιο μακριά από τις εκλογικές περιφέρειες και τους εκλεγμένους αντιπροσώπους, μειώνοντας το βαθμός στον οποίο λογοδοτούν οι άνθρωποι που λαμβάνουν αποφάσεις, οι οποίοι απέχουν πολύ από την τοπική εποπτεία.

Μιλώντας σε κοινοβουλευτική επιτροπή την Πέμπτη, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Αστικοποίησης Μουράτ Κουρούμ είπε ότι το σχέδιο αναδιάρθρωσης της Θάλασσας του Μαρμαρά θα βοηθήσει το υδάτινο σώμα να ανακάμψει από τη "θαλάσσια βλέννα" που "πάγωσε" το ψάρεμ την περασμένη άνοιξη και εγείρει ανησυχίες για μόνιμη οικολογική ζημιά στην περιοχή.

Εκτός από την τοπική ρύπανση και την άνοδο της παγκόσμιας θερμοκρασίας που προκαλείται από την κλιματική αλλαγή, ο Κουρούμ είπε ότι το ακατέργαστο νερό που απορρίπτεται από τις αστικές περιοχές πιθανότατα τροφοδοτεί την άνθιση των θαλάσσιων βλεννών, λέγοντας ότι μόνο το 46% των λυμάτων στην περιοχή του Μαρμαρά υποβάλλεται σε προηγμένη επεξεργασία.

"Ας επιταχύνουμε την αναβάθμιση των εγκαταστάσεων επεξεργασίας απορριμμάτων σε όλο τον Μαρμαρά", είπε ο Κουρούμ την Πέμπτη. "Πρέπει να εφαρμόσουμε όλες τις διαρθρωτικές αλλαγές μέσα στα επόμενα τρία χρόνια".

Σε μήνυμα στο Twitter ο Γκιουρκάν Ακγκιούν, επικεφαλής του Τμήματος Ζώνης και Πολεοδομίας του Μητροπολιτικού Δήμου Κωνσταντινούπολης, επέκρινε τη μεταβίβαση εξουσίας στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Πολεοδομίας, λέγοντας ότι επιδιώκει να παρακάμψει τα σχέδια δημοτικής ανάπτυξης, αφήνοντας τα νησιά έρμαια στην υπερανάπτυξη και αποψίλωση των δασών που παρατηρήθηκε σε άλλα μέρη της Κωνσταντινούπολης τις τελευταίες δεκαετίες.

"Η προστασία της θάλασσας του Μαρμαρά είναι εξαιρετικά ζωτικής σημασίας!" έγραψε ο Ακγκιούν στο Twitter. "Αλλά δεν είναι τα νησιά που μολύνουν τη θάλασσα του Μαρμαρά".

Τα σχέδια του ίδιου του υπουργείου για τα νησιά μένουν να φανούν, αλλά ο Έσεν είπε ότι οι συνεχιζόμενες παραβιάσεις στις δημοτικές δικαιοδοσίες από την κεντρική κυβέρνηση της Άγκυρας θα συνεχίσουν να αποδυναμώνουν στελέχη της αντιπολίτευσης, που έχουν λίγα "εργαλεία στη διάθεσή τους" για να αντιμετωπίσουν τέτοιες κινήσεις.

"Όταν πρόκειται μόνο για μια αλλαγή δικαιοδοσίας, είναι δύσκολο ακόμη και να ενημερώσει τους ψηφοφόρους ότι υπήρξε μια τέτοια αλλαγή", είπε ο Έσεν στο Al-Monitor.

Ο Έσεν είπε ότι μέσω τέτοιων διαταγμάτων, το μήνυμα της Άγκυρας θα μπορούσε να διαβαστεί ως εξής: "Εάν νικήσει ο Ερντογάν ή το κόμμα του, αυτό είναι εντάξει. Αλλά αν κερδίσει η αντιπολίτευση, τότε βασικά η αυτοδιοικητική δικαιοδοσία θα περιοριστεί σε τέτοιο βαθμό που το αποτέλεσμα μιας τέτοιας εκλογικής νίκης δεν θα είναι επιτυχία".

Πηγή