Κορωνοϊός: φυσική εξέλιξη οι μεταλλάξεις και θετικό νέο, γιατί τόσος τρόμος;
Οι μεταλλάξεις των ιών είναι μια φυσική διεργασία που μέχρι τώρα η ιστορία μας δείχνει πως οδηγούν σε εξασθένηση, γιατί τόσος πανικός από κάτι φυσικό και που αποσκοπεί;
Ακολουθούν στοιχεία από τις δικές τους μελέτες, τα συμπεράσματα δικά σας....
Ακόμη και οι πιο υγιείς άνθρωποι περιστασιακά “μάχονται” με το κοινό κρυολόγημα ή τη γρίπη - και τα δύο προκαλούνται από ιούς. Στην περίπτωση του κοινού κρυολογήματος, ο ρινοϊός είναι ο συνηθέστερος ένοχος, ενώ στην περίπτωση της γρίπης, αυτή προκαλείται από τον ιό της γρίπης καθώς και από τις διάφορες παραλλαγές του. Και αυτοί είναι μόνο δύο τύποι ανάμεσα σε χιλιάδες ιούς που κατοικούν στον κόσμο μας, συμπεριλαμβανομένων της πολιομυελίτιδας, της λύσσας, του Zika και του Ebola.
Αλλά τι ακριβώς είναι ένας ιός; Σε τι διαφέρει από τα βακτηρίδια; Και πώς μπορεί ένα μικρόβιο που πιστεύεται ότι είναι ένας από τους πιο πρωτόγονους οργανισμούς στον πλανήτη μας να προκαλέσει τόσα πολλά δεινά στο σώμα μας; Διαβάστε παρακάτω για να μάθετε τι κάνει τους ιούς τόσο τρομακτικούς αλλά και χρήσιμους.
Τα βασικά
Ένας ιός είναι ουσιαστικά ένας γενετικός κώδικας, είτε με τη μορφή DNA ή RNA, κλεισμένος σε ένα πρωτεϊνικό περίβλημα, γνωστό ως καψίδιο. Αλλά, σε αντίθεση με τα βακτηρίδια, ένας ιός δεν μπορεί να αναπαραγάγει τον εαυτό του χωρίς να εισβάλλει σε ένα κύτταρο ξενιστή επειδή δεν διαθέτει κανέναν από τους βασικούς μηχανισμούς μεταβολισμού και αναδιπλασιασμού.
Εξαιτίας αυτού, υπήρξε πολλή συζήτηση για το αν οι ιοί είναι πραγματικά "ζωντανοί" οργανισμοί. Επίσης, οι κανόνες κατάταξης των ιών σε είδη, ή από πού προέρχονται, είναι ελαφρώς διαφορετικοί. Για παράδειγμα, ενώ τα είδη των φυτών, των ζώων ή των βακτηρίων συνήθως ομαδοποιούνται σύμφωνα με φυσικά και γενετικά χαρακτηριστικά, τα είδη ιών (υπάρχουν πάνω από 3.600) μπορούν επίσης να ομαδοποιηθούν ανάλογα με τον τύπο ξενιστή που προσβάλλουν.
Ένας «μιμι-ιός» (Mimivirus) όπως απεικονίζεται στο ηλεκτρονικό μικροσκοπίο. Η ανακάλυψη αυτού του ιού το 1992 - ο μεγαλύτερος και πιο πολύπλοκος ιός που ανακαλύφθηκε μέχρι σήμερα - έδειξε ότι ο ιός αυτός ήρθε πολύ κοντά στο να είναι ικανός αναπαραχθεί χωρίς κύτταρο ξενιστή. (Φωτογραφία: Ghigo Ε, et al)
Ο Τρομακτικός
Είτε πρόκειται για τον ρινοϊό που προκαλεί το κοινό κρυολόγημα είτε για ιό που προκαλεί μία πιο σοβαρή ασθένεια όπως τον Έμπολα, ο μηχανισμός είναι παρόμοιος. Όταν ένας ιός έρχεται σε επαφή με ένα κύτταρο ξενιστή, εισάγει το γενετικό υλικό του στον ξενιστή, ενεργοποιώντας το μολυσμένο κύτταρο για να αναπαράγει το γενετικό υλικό και τις πρωτεΐνες του ιού. Αυτοί οι αναπαραγμένοι νέοι ιοί ελευθερώνονται από το μολυσμένο κύτταρο έτοιμοι να προσβάλλουν άλλα κύτταρα.
Στην περίπτωση του Ebola, ο ιός αναστέλλει την λειτουργία της ιντερφερόνης, μια πρωτεΐνης που φυσιολογικά περιορίζει την εξάπλωση των ιών. Καθώς ο ιός εξαπλώνεται σε όλο το σώμα, μπορεί να προκαλέσει ένα από τα πιο σοβαρά συμπτώματα του Ebola, την αιμορραγία. Ο ιός μπορεί να μεταδοθεί και σε άλλους που έρχονται σε επαφή με το μολυσμένο αίμα.
Οι ιοί επιτυγχάνουν όλα αυτά παρά το μικροσκοπικό τους μέγεθος - από 10 έως 100 φορές μικρότερο από τα βακτήρια, και έγιναν μόλις πρόσφατα ορατοί με μικροσκόπιο υψηλής ανάλυσης.
Οι Χρήσιμοι
Παρά την ικανότητα κάποιων ιών να κλονίζουν την υγεία μας, η ίδια η ικανότητά τους να εισάγουν γενετικό υλικό σε κύτταρα ξενιστών έχει γίνει ένα ανεκτίμητο εργαλείο. Στην πραγματικότητα, πολλοί ιοί δεν επηρεάζουν τους ανθρώπους ή δεν είναι παθογόνοι - δηλαδή, δεν προκαλούν κάποια ασθένεια.
Μερικοί από αυτούς τους μη παθογόνους ιούς όπως οι αδενο-σχετιζόμενοι ιοί έχουν καταστεί ένα σημαντικό εργαλείο για την κατανόηση του τρόπου λειτουργίας του ανθρώπινου γονιδιώματος και για τη διερεύνηση και εφαρμογή της γονιδιακής θεραπείας λόγω της ικανότητας ενός ιού να αναπαράγει το DNA ή το RNA στα κύτταρα του ξενιστή του.
Αυτή η ιδιότητα - η ίδια που καθιστά τους παθογόνους ιούς τόσο βλαβερούς για τον ξενιστή τους - τώρα χρησιμοποιείται στη γονιδιακή θεραπεία χρησιμοποιώντας ιούς ως φορείς για να μεταφέρουν υγιή γονίδια για να αντικαταστήσουν τα ελαττωματικά. Οι αδενο-σχετιζόμενοι ιοί είναι μοναδικοί μιας και ανήκουν σε μια ομάδα ιών που απαιτούν την παρουσία ενός "βοηθητικού" ιού ώστε να προκαλέσουν κάποια νόσο. Για το λόγο αυτό, οι αδενο-σχετιζόμενοι ιοί δεν έχει βρεθεί να προκαλούν ασθένειες στον άνθρωπο.
Έτσι, ενώ είναι αλήθεια ότι οι ιοί είναι η αιτία πολλών ασθενειών, η αυξανόμενη γνώση μας για αυτούς και τον τρόπο αναπαραγωγής τους άνοιξε επίσης την πόρτα στην χρήση τους για θεραπευτικούς σκοπούς.
Εξασθενούν οι μεταλλάξεις τον Covid-19;
To γεγονός ότι το νέο κύμα επιδημίας στη Κίνα οφείλεται πιθανότατα σε μετάλλαξη του κορωνοϊού δεν χρειάζεται να μας πανικοβάλει. Ενδέχεται οι μεταλλάξεις να μετατρέψουν τον θανατηφόρο Covid-19 σε απλό κρυολόγημα.
Παρά τις πρώτες επιτυχίες των ερευνητών, η ανακάλυψη ενός εμβολίου κατά του κορωνοϊού είναι ιδιαίτερα δύσκολη, διότι με την πάροδο του χρόνου ο Covid-19 μεταλλάσσεται συνεχώς. Περίπου μισό χρόνο μετά το ξέσπασμα της πανδημίας οι επιστήμονες έχουν καταγράψει σχεδόν 100 διαφορετικές μεταλλάξεις του SARS-CoV-2.
Όσο περνά ο χρόνος, τόσο περισσότερες διαφορετικές εκδοχές του γενετικού υλικού κάνουν την εμφάνισή τους, με αποτέλεσμα είτε την ενίσχυση της επιθετικότητας του ιού, είτε την σταδιακή εξασθένησή του. Οι πολλές μεταλλάξεις εξηγούν για παράδειγμα γιατί η πανδημία συνιστά μεγαλύτερη ή μικρότερη απειλή για την ανθρώπινη υγεία σε διαφορετικές περιοχές του πλανήτη.
Παρά τα αυστηρά περιοριστικά μέτρα, τα οποία εφάρμοσαν το τελευταίο διάστημα οι κινεζικές αρχές ο SARS-CoV-2 φαίνεται ότι επανήλθε σε διάφορες επαρχίες της χώρας. «Πρώτα τεστ στο Πεκίνο έδειξαν ότι τα κρούσματα οφείλονται σε έναν ελαφρώς μεταλλαγμένο ιό από εκείνον που εντοπίστηκαν στην Γουχάν την περασμένη χρονιά», δηλώνει ο Ζενγκ Γκουάνγκ, επιδημιολόγος των κινεζικών υγειονομικών αρχών στην εφημερίδα Global Times. Tα αποτελέσματα των κινεζικών τεστ θα συγκριθούν τώρα με άλλα από το εξωτερικό για να εντοπιστούν πόσες και ποιές μεταλλάξεις έχει ήδη υποστεί ο ιός.
Οι μεταλλάξεις οφείλονται σε μικρά, ανεπαίσθητα λάθη
H αγορά Σινφάντι στο Πεκίνο
Η ιχνηλάτηση των κρουσμάτων οδήγησε τις κινεζικές αρχές το περασμένο Σαββατοκύριακο στην αγορά Σινφάντι του Πεκίνου και στα σημεία όπου τεμαχίζονται τεράστιες ποσότητες σολομού, που εισάγονται στη Κίνα από το εξωτερικό. Άγνωστο μέχρι στιγμής αν ο σολομός έχει πράγματι σχέση με τα κρούσματα, μιας και είναι γνωστό ότι ο ιός προσβάλει και μεταδίδεται, συνήθως, από θηλαστικά. Καθοριστική είναι ωστόσο η δομή των ενζύμων αγγειοτενσίνης (ACE 2) στους αποκαλούμενους ξενιστές, διότι στο ένζυμο αυτό προσκολλάται ο κορωνοϊός για να εισχωρήσει στη συνέχεια στα ανθρώπινα κύτταρα.
Για να πολλαπλασιαστούν οι ιοί χρησιμοποιούν ένα κύτταρο-ξενιστή. Όταν εισχωρούν σε αυτό εκτοξεύουν το γενικό τους υλικό, το οποίο στη συνέχεια αναπαράγεται με ταχύτατους ρυθμους. Σε κάθε αναπαραγωγή του γενετικού υλικού γίνονται ωστόσο μικρά, ανεπαίσθητα λάθη, τα οποία δρομολογούν μια μετάλλαξη του ιού.
Υπό κανονικές συνθήκες ο ανθρώπινος οργανισμός είναι σε θέση να αμυνθεί σε επιθέσεις ιών, παράγοντας αντισώματα. Όταν όμως οι ιοί μεταλλάσσονται συνεχώς, ο οργανισμός μας δεν προλαβαίνει να δημιουργήσει νέα αντισώματα και προσπαθεί, ανεπιτυχώς, να αντισταθεί σε νέες μεταλλάξεις με ακατάλληλα αντισώματα. Έτσι εξηγείται γιατί μια στις τόσες είμαστε συναχωμένοι. Μετά από το τελευταίο κρύωμα ο ανθρώπινος οργανισμός δημιουργεί αντισώματα, τα οποία ωστόσο δεν είναι σε θέση να καταπολεμήσουν μια νέα εκδοχή του ίδιου ιού.
Ο SARS-CoV του 2003 προκάλεσε «μόλις» 774 θύματα παγκοσμίως
O Κρίστιαν Ντρόστεν βλέπει θετικά τις μεταλλάξεις του Covid-19
Όλα δείχνουν ότι στην Κίνα έχουμε να κάνουμε με ένα μεταλλαγμένο κορωνοϊό, μιας και τα συμπτώματα είναι πιο ελαφρά. Δεν υπάρχει συνεπώς λόγος για πανικό. Μια μετάλλαξη δεν καθιστά απαραίτητα τον ιό πιο επικίνδυνο. Ίσως μάλιστα η μετάλλαξη να τον εξασθενήσει.
Θετικά βλέπει την μετάλλαξη του ιού ο Κρίστιαν Ντρόστεν, ο διασημότερος Γερμανός επιδημιολόγος. Στο τακτικό του Podcast στην Βορειογερμανική Ραδιοφωνία NDR, επισημαίνει ότι λόγω των μεταλλάξεων, ο ιός δεν αποκλείεται να εξαπλώνεται ταχύτερα, με αποτέλεσμα όσοι προσβάλλονται να αισθάνονται πιο καταβεβλημένοι και να μένουν στο σπίτι επιβραδύνοντας έτσι μια μετάδοση του κορωνοϊού.
Η περίπτωση του SARS-CoV του 2003 δείχνει ότι ένας ιός, ενδέχεται να εξασθενήσει και σταδιακά να εξαφανιστεί. Το Νοέμβριο του 2002 ο ιός εμφανίστηκε στη νότια Κίνα και εξαπλώθηκε στη συνέχεια σε όλες τις ηπείρους. Ήταν η πρώτη πανδημία του 21ου αιώνα. Παρά τους φόβους στον παγκόσμιο πληθυσμό ο ιός που έπληττε το αναπνευστικό σύστημα προκάλεσε σε παγκόσμιο επίπεδο «μόλις» 774 θύματα. Ήδη από το 2003 ο αριθμός των κρουσμάτων μειώθηκε δραστικά και το Μάιο του 2004 ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ανακοίνωνε ότι η πανδημία ξεπεράστηκε.
Αλεξάντερ Φρόιντ
Δεν υπάρχουν σχόλια: