Ο Ησίοδος, όπως άλλωστε και ο Όμηρος, ασχολήθηκε με το έπος, την επική δηλαδή ποίηση, που εμπεριέχει έντονα το διδακτικό στοιχείο. Γι' αυτό και θεωρείται ο πατέρας του διδακτικού έπους επειδή διδάσκει πάνω σε αυτά που αναφέρεται. Η επική ποίηση του Ησιόδου ως γνωστό περιλαμβάνει τη "Θεογονία", "Τα έργα και ημέραι", την "Ασπίδα του Ηρακλέους", τις "Ηοίαι" και τους "Ιδαίους Δακτύλους". Τα δύο πρώτα έργα του θεωρούνται ίσως τα πιο σπουδαία, δηλαδή η "Θεογονία" και το "Έργα και ημέραι" που είναι τα πιο γνωστά στο ευρύ κοινό. Λέγεται ότι η "Θεογονία", το αθάνατο αυτό κλασικό αριστούργημά του, αποτέλεσε πρότυπο και πηγή έμπνευσης για το κεφάλαιο της Γέννησης της Αγίας Γραφής.Όμως αρκετό ενδιαφέρον παρουσιάζει το επίσης αξιόλογο έργο του "Έργα και ημέραι", ένα έργο με αποκαλυπτικές, διαχρονικές και επίκαιρες επισημάνσεις. Το στοιχείο μάλιστα της επικαιρότητας εντοπίζεται μέσα από τη μελέτη ενός αξιοσημείωτου κεφαλαίου του συγκεκριμένου έργου του Ησιόδου, όπως περιγράφει τα 5 θνητά ανθρώπινα γένη και ιδιαίτερα το σιδήρεον γένος. Το "σιδερένιο" γένος, το τελευταίο και δυστυχώς το πιο ευτελές από πλευράς ανθρώπινης συμπεριφοράς λόγω έλλειψης ηθικών κανόνων και αρετών, στο οποίο ανήκει ο σημερινός πληθυσμός της ανθρωπότητας.
Σύμφωνα με τον Ησίοδο, πέντε είναι τα θνητά γένη των ανθρώπων.
1. Το "Χρυσό" γένος ή χρυσή γενιά των λιγόζωων, «των ανθρώπων που έπλασαν οι αθάνατοι που τα Ολύμπια ανάκτορα κατέχουν...» [στίχοι 109-110, "Έργα και ημέραι", Ησίοδος].
2. Το "Αργυρό" ή ασημένιο γένος. «Δεύτερο γένος, μα πολύ χειρότερο κατόπι, το ασημένιο... μα ούτε στο σώμα ούτε στο νου ήταν όμοιο με το χρυσό...» (στίχοι 127-129).
3. Το "Χάλκινο" γένος. «Και ο πατέρας Δίας έπειτα έπλασε το χάλκινο, το τρίτο γένος των θνητών ανθρώπων. Σε τίποτα δεν έμοιαζε με αυτό το ασημένιο που ήταν πλασμένο από κονταρόξυλα και ήταν περισσότερο φοβερό και πολεμικό...» (στίχοι 143-145).
4. Το "ηρωικό" γένος ή το γένος των ηρώων. «Τέταρτο γένος έπλασε ο Δίας, ο γιος του Κρόνου, επάνω στην πολύβλαστη τη γη, πιο δίκαιο και πιο ανδρείο, το θείο γένος των ηρώων που ονομάζονται ημίθεοι (στίχοι 157-160).
5. Το "σιδερένιο" γένος: "Νυν γαρ δη γένος εστί σιδέριον...». Μετάφραση: Τώρα πια είναι το σιδερένιο γένος... [στίχος 176].
Οι ονομασίες καταγραφής των ανθρώπινων γενών δόθηκαν από τον Ησίοδο με βάση τις ιδιότητες που έχουν τα γνωστά για τη χρήση τους μέταλλα, δηλ. του χρυσού, του αργύρου, του χαλκού και του σιδήρου, με εξαίρεση το τέταρτο γένος, που υπερέχει ποιοτικά από τα υπόλοιπα τρία, γνωστό ως ηρωικό γένος. Στα τρία γένη, όπου κυριαρχούν οι ιδιότητες του αργύρου, του χαλκού και του σιδήρου, οι περισσότεροι άνθρωποι είναι προσκολλημένοι με το υλικό στοιχείο της ζωής και επενδύουν στη φθαρτή ύλη, σε σύγκριση με το χρυσό πρωτίστως και έπειτα το ηρωικό γένος, που έχουν και τα 2 αυτά γένη ως ύψιστο πρότυπο αγαθού τις ανθρώπινες πνευματικές αξίες
Χρυσό Γένος
Το Χρυσό Γένος ή Εποχή της Αστραίας είναι το μόνο Γένος που εμπίπτει στην κυριαρχία του Κρόνου. Δημιουργημένοι από τους αθάνατους που ζουν στον Όλυμπο, λέγεται ότι αυτοί οι άνθρωποι ζούσαν ανάμεσα στους θεούς και κυκλοφορούσαν ελεύθερα μαζί τους. Η ειρήνη και η αρμονία επικράτησαν κατά τη διάρκεια αυτού του Γένους. Οι άνθρωποι δεν έπρεπε να εργάζονται για την επιβίωσή τους, γιατί η Γη παρείχε τρόφιμα σε αφθονία. Ζούσαν σε πολύ μεγάλη ηλικία αλλά με νεανική εμφάνιση και τελικά πέθαναν ειρηνικά. Τα πνεύματά τους ζουν ως "κηδεμόνες".
Ο Πλάτωνας στον Κρατύλο (397e) αναφέρει το Χρυσό Γένος στο οποίο ανήκαν οι άνθρωποι που ήρθαν πρώτοι. Διευκρινίζει ότι ο Ησίοδος δεν εννοούσε ότι αυτοί οι άνθρωποι ήταν κυριολεκτικά φτιαγμένοι από χρυσό, αλλά ήταν καλοί και ενάρετοι. Περιγράφει αυτούς τους ανθρώπους ως "δαίμονες" πάνω στη γη (δηλαδή αυτοί που γνωρίζουν ή σοφοί) και ως ευεργετικά πνεύματα, τα οποία αποτρέπουν τα δεινά των θνητών.
Αργυρό Γένος
Χάλκινο Γένος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το Αργυρό και κάθε Γένος που ακολουθεί εμπίπτουν στην κυριαρχία του διαδόχου και του γιου του Κρόνου, Δία. Οι άντρες στο Αργυρό Γένος ζούσαν για εκατό χρόνια υπό την κυριαρχία των μητέρων τους. Ζούσαν μόνο ένα μικρό χρονικό διάστημα ως ενήλικες και εκείνο τον χρόνο τον περνούσαν συγκρουόμενοι μεταξύ τους. Οι άνδρες του Αργυρού Γένους αρνήθηκαν να προσκυνήσουν τους θεούς και ο Δίας τους κατέστρεψε για την ασυδοσία τους, με τον λεγόμενο Κατακλυσμό του Ωγύγου. Μετά το θάνατο, οι άνθρωποι αυτού του Γένους έγιναν "ευλογημένα πνεύματα" του Κάτω Κόσμου.
Οι ανθρωποι του Χάλκινου Γένους ήταν σκληραγωγημένοι και δυνατοί, καθώς ο πόλεμος ήταν ο σκοπός και το πάθος τους. Ο Δίας δημιούργησε αυτούς τους ανθρώπους από την τέφρα. Η πανοπλία τους ήταν σφυρηλατημένη από χαλκό, όπως και τα σπίτια και τα εργαλεία τους. Οι άνδρες αυτού του Γένους αυτοκαταστράφηκαν από τους βίαιους τρόπους τους και δεν άφησαν ονομασμένα πνεύματα. Αντιθέτως, κατοικούν στο «σπίτι του Άδη». Αυτό το Γένος έληξε με τον Κατακλυσμό του Δευκαλίωνα, με τον οποίο εξοντώθηκαν όσοι δεν είχαν προηγουμένως αλληλοσκοτωθεί.
Ηρωϊκό Γένος]
Το Ηρωϊκό Γένος ή Γένος των Ηρώων είναι το μόνο Γένος που δεν αντιστοιχεί σε κανένα μέταλλο. Είναι επίσης το μόνο που είναι πιο λαμπρό από το Γένος που διαδέχεται. Σε αυτό το Γένος ανήκαν οι αποκαλούμενοι Ηρωες της μυθολογίας, όπως οι Ήρωες των Ομηρικών Επών, οι Αργοναύτες, ο Θησέας και άλλοι. Αυτό το Γένος των ανθρώπων αφού πέθανε πήγε στα Ηλύσια Πεδία όπου βασιλεύει ο Κρόνος, ή ακόμα και στις Νήσους Μακάρων.
Γένος του Σιδήρου
Ο Ησίοδος όπως και όλοι οι σύγχρονοί του ανήκουν στο Γένος του Σιδήρου. Οι άνθρωποι αυτού του Γένους είναι επίσης σκληραγωγημένοι, αλλά ζουν μια θλιβερή ύπαρξη γεμάτη μόχθο, αγγαρείες και δυστυχία, χωρίς καμία ηθική αρχή. Τα παιδιά εξαπατούν τους γονείς τους, ο αδελφός παλεύει με τον αδελφό και το έθιμο της φιλοξενίας ξεχνιέται. Κατά τη διάρκεια αυτού του Γένους ισχύει το Δίκαιο της Πυγμής, και κακοί άνδρες χρησιμοποιούν ψέματα για να αποκτήσουν καλή φήμη. Οι άνθρωποι δεν αισθάνονται πλέον ντροπή ή αγανάκτηση για κάποιο αδίκημα. Τα μωρά θα γεννηθούν με γκρίζα μαλλιά και οι θεοί θα έχουν εγκαταλείψει εντελώς την ανθρωπότητα: "δεν θα υπάρξει βοήθεια ενάντια στο κακό".
Δεν υπάρχουν σχόλια: